Değişime ayak uyduramayan zayıflar
Yaman Törüner
ytoruner@milliyet.com.tr

Ekonomilerin bel kemiği imalat sektörüdür. Ülkelerin gücü, imalat sektörlerinin büyüklüğü, bu sektörün yarattığı katma değer ve bu katma değerin gelecekteki devamlılığı ile ölçülür. Bu nedenle ülkeler, imalat sektörlerinin büyümesi, bu büyümenin sürdürülebilmesi ve sektördeki verimliliğin arttırılması için çalışırlar. Günümüzün rekabet şartları, bir ülkenin imalat sektörünün yalnız kendi ülkesi içinde değil, küresel anlamdaki gücünü de korumasını ve büyütmesini gerektiriyor. Bu nedenle ülkeler, sadece büyümek değil, diğer ülkelerle de yarışmak zorundalar.

Dünyadaki imalat sektörünün katma değerinin bugünkü büyüklüğü 9 trilyon dolar civarında. 2009 yılı sonunda bu büyüklük 8 trilyon dolar civarında idi. Grafikte görüldüğü gibi imalat sanayinin büyümesi, en büyük ölçüde Çin’de başarılmış. Onu, dünyadaki diğer ülkeler ve ABD takip ediyor. İngiltere, Almanya ve ABD’deki imalat sektörünün son yıllarda bir darboğaza girmiş olduğu da açıkça belli. Zaten, küresel krizin de temel sebebi bu oldu.

İmalat sektörü neden önemli
Dünyanın önde gelen ekonomistleri imalat sektörünün neden önemle olduğu sorusunu şöyle cevaplandırıyorlar:
İmalat sektörünün büyüklüğü, ekonominin büyüklüğünü ve icatların yoğunluğunu gösterir ve büyüyen imalat sektörü diğer sektörler üzerinde çarpan etkisi yaratır.
Tarihi olarak imalat sektöründe üretilen mallar, diğer tüm mallara göre çok daha rahat ticaret konusu edilebilir. Bu nedenle, cari dış açık veren ülkelerde imalat sektörüne özel bir önem vermek gerekir. (Bizde olması gerektiği gibi.)
Bütün istatistikler, üretim sürecindeki yeniliklerin, kalite kontrolündeki gelişmelerin ve üretim sürecindeki iyileştirmelerin çoğunun imalat sektöründe başlatıldığını gösteriyor. İşçi verimliliği, enerji tasarrufu, sermaye ve hammadde kullanımı konusundaki verimlilik artışlarının önemli bölümü imalat sektöründe gerçekleşiyor.
İmalat sektörü, işsizliğin azaltılmasında başrolü oynar. Sektörün büyümesi, sadece işçi sayısının değil, eğitimli ve ihtisaslaşmış hünerli işçi sayısının artmasını da sağlar.

Nasıl planlamalı?
İmalat sektörünü güçlendirmeyi planlarken, üretim çeşitleri konusunu 4 önemli kategoride incelemek gerekiyor.
Tekstil, giyim, mobilya, bilgisayar malzemesi ve diğer dayanıklı tüketim malları üretimindeki küresel ve bölgesel rekabet durumu. Bu üretim kategorileri nispeten basit ve küresel rekabete açık konulardır. Ciddi teşvikler gerektirir.
Kâğıt, plastik, ilaç, otomobil, matbaa ve elektronik cihazlar üretimi, ülkeyi dünyanın gelişmiş ülkeleri ile rekabete hazırlar. Bu nedenle önemlidir.
Gıda, kereste, petrol, kömür gibi hammaddelerin üretimi ülkelerin kendi kendine yeterliliğini ve bölgesel güç olmalarını sağlar.
Küresel anlamda lider ülkelerden olabilmek ise, uzay ve havacılık endüstrisi, kimyasal ürünler, makine ve tıbbi cihazlar ile üst kademe elektronik parçalar üretimini gerektiriyor.
Charles Darwin’in dediği gibi “Canlılar arasında en güçlüler ya da en akıllılar değil, değişen tabiat şartlarına en çok uyum sağlayanlar hayatta kalabiliyor.”